विलोम शब्द : | Vilom Shabd in Hindi – इस आर्टिकल में हम विलोम शब्द ( Vilom Shabd ), विलोम शब्द किसे कहते कहते हैं , विलोम शब्द की परिभाषा , इस टॉपिक से सभी परीक्षाओं में प्रश्न पूछे जाते है। हम यहां पर विलोम शब्द ( Vilom Shabd ) के सभी भेदों/प्रकार के बारे में सम्पूर्ण जानकारी लेके आए है। Hindi में विलोम शब्द ( Vilom Shabd ) से संबंधित बहुत सारे प्रश्न प्रतियोगी परीक्षाओं और राज्य एवं केंद्र स्तरीय बोर्ड की सभी परीक्षाओं में यहां से questions पूछे जाते है। Vilom Shabd in hindi के बारे में उदाहरणों सहित इस पोस्ट में सम्पूर्ण जानकारी दी गई है। तो चलिए शुरू करते है –
( विलोम शब्द ) Vilom Shabd – ‘विलोम’ शब्द का अर्थ है-उल्टा या विपरीत। अत: किसी शब्द का उल्टा अर्थ व्यक्त करने वाला शब्द विलोमार्थक शब्द कहलाता है। विलोम शब्द का अंग्रेज़ी पर्याय ‘Antonyms’ होता है। विलोमार्थक शब्दों को विपर्यायवाची, प्रतिलोमार्थक और विलोम शब्द भी कहते हैं।
विलोम शब्द क्या होते हैं? Opposite Words in हिंदी
Vilom Shabd in Hindi : हर शब्द का एक निश्चित अर्थ या मतलब होता है। उस अर्थ का विपरीत या उलटा अर्थ देने वाले शब्दों को विलोम शब्द कहते हैं। विलोम शब्दों को विपरीतार्थक शब्द या अंग्रेज़ी में Opposite Words भी कहा जाता है।
शब्द विलोम बाह्य अंतर कर्मण्य अकर्मण्य कार्य अकार्य क्रूर अक्रूर कभी–कभी अक्सर गणनीय अगणित चल अचल चिर अचिर चेतन अचेतन निर्जल अजल इति अथ सदोष अदोष पुरातन अधुनातन चाहा अनचाहा अभिज्ञ अनभिज्ञ सनाथ अनाथ आदर अनादर अतिवृष्टि अनावृष्टि इच्छा अनिच्छा नित्य अनित्य ईश्वर अनीश्वर उचित अनुचित उदात्त अनुदात्त उपचार अनुपचार उर्वर अनुर्वर बंजर एक अनेक ऐतिहासिक अनैऐतिहासिक औपचारिक अनौपचारिक अग्रिम अन्तिम उपेक्षा अपेक्षा वरदान अभिशाप अनभ्यस्त अभ्यस्त मर्त्य अमर गरीब अमीर ग्रहण अर्पण दीर्घकालीन अल्पकालीन बहुज्ञ अल्पज्ञ दीर्घायु अल्पायु गुण अवगुण उन्नत अवनत उन्नति अवनति उदय अस्त कल आज कल आज काम आराम अस्ताचल उदयाचल अधोगामी उर्ध्वगामी शीत उष्ण उपन्यास एकांकी दूर के करीबी कान्त कांता प्रशंसा कुत्सा कठोर कोमल अक्रुर क्रुर क्रोध क्षमा भूगोल खगोल गठियाना खोलना गंधाहारक गंधदायक गंधदायक गंधाहारक पाना गँवाना अगठित गठित सही गडबड सिलसिलेवार गड्मड निर्विरोध गतिरोध खुश गमगीन प्रकट गूढ़ क़ानूनी गैरकानूनी गोरक्षक गोभक्षक काला गोरा बाहर घर गंभीर चपल अँधेरा चाँदनी निश्चिंत चिंतित संकरी चौड़ी प्रकाश छाया चेतन जड़ स्थल जल कनिष्ठ ज्येष्ठ तम ज्योति भाटा ज्वार सच झूठ महल झोंपड़ी गर्म ठंडा तरल ठोस कमजोर ताकतवर प्रकाश तिमिर उत्तर दक्षिण उत्तरायण दक्षिणायन निर्दयी दयालु अदेय देय घनेरा नगण्य गण्य नगण्य ग्राम नगर नारी नर ग्रामीण नागरिक वंघ निंघ उत्कृष्ट निकृष्ट साक्षर निरक्षर उधम निरुद्ध सगुण निर्गुण सगुण निर्गुण सजीव निर्जीव सदय निर्दय छली निश्चल छली निश्छल विहित निषिद्ध विधि निषेध ओजस्वी निस्तेज उच्च नीच ऊपर नीचे सरस नीरस अनैतिक नैतिक उत्थान पतन स्वकीया परकीया नूतन पुरातन पश्चिम पूर्व गुप्त प्रकट उपसर्ग प्रत्यय निकास प्रवेश खेद प्रसन्नता कृत्रिम प्राकृत प्रतीची प्राची नवीन प्राचीन सांय प्रात: अंतिम प्रारंभिक खुला बंद खुशनसीब बदनसीब खोलना बांधना सूखाग्रस्त बाढ़ग्रस्त खरीदना बेचना कमी बेशी रक्षक भक्षक खगोल भूगोल उत्तम मध्यम जीवन मरण बेकार महत्त्व फूलना मुरझाना लिखित मौखिक गुरु लघु कन्या वर कनिष्ठ वरिष्ठ कनीय वरीय केंद्रित विकेन्द्रित क्रय विक्रय क्रेता विक्रेता देशी विदेशी उद्यम विनय घमंड विनय क्रम व्यतिक्रम गदर शांति कुपूत सपूत कठिन सरल कठिनाई सरलता गंभीर सहज चोर साधु गजब सामान्य घमासान सामान्य कुकृति सुकृत्य गंधीला सुगंधित गंधीला सुगंधित उग्र सौम्य गतिमान स्थिर चंचल स्थिर शूद्र स्वर्ण शोक हर्ष
विलोम शब्द इन हिंदी ( vilom shabd in hindi )
vilom shabd ( विलोम शब्द )
शब्द विलोम अघम उत्तम अंदरूनी बाहरी अगम सुगम अक्षम सक्षम अनभिज्ञ अभिज्ञ अनाथ सनाथ अनुकूल प्रतिकूल अग्रज अनुज अनुग्रह निग्रह, विग्रह अज्ञ प्रज्ञ अनुलोम विलोम, प्रतिलोम अग्नि जल आकर्षण विकर्षण अंगीकार इनकार अमर मर्त्य अघ अनघ अमावस्या पूर्णिमा अमृत विष अर्जन वर्जन अर्थ अनर्थ अल्पसंख्यक बहुसंख्यक अलभ्य लभ्य अर्थी प्रत्यर्थी अपराह्न पूर्वाह्न अधिकारी अनधिकारी अखाद्य खाद्य अचर चर अजेय जय अज्ञान ज्ञान अज्ञानी ज्ञानी अकर्मण्य कर्मण्य अनुरक्त विरक्त अनय नय अपकीत्ति सुकीर्ति अंत आदि अनित्य नित्य अपना पराया अलौकिक लौकिक अपमान सम्मान अप्रिय प्रिय असाधारण साधारण अपेक्षा उपेक्षा असभ्य सभ्य अपेक्षित उपेक्षित अमंगल मगल अरुचि रुचि अशुभ शुभ अल्पज्ञ बहुज्ञ अल्पायु दीर्घायु, चिरायु अनिच्छा इच्छा अनुचित उचित अवनत उन्नत असमय सुसमय अनवसर सुअवसर अश्रु हास अभीष्ट अन्भिष्ट अनुपस्थित उपस्थित अनेक एक अपचय उपचय अंडज़ पिंडज अंसंतुष्ट संतुष्ट असंतोष संतोष आधार निराघार, अनाधार आधुनिक प्राचीन आगामी विगत आत्मा परमात्मा आयत निर्यात आकाश पाताल आसक्त अनासक्त, निरासक्त अभ्यंतर बाहूय आजादी गुलामी आरोह अवरोह आर्य अनार्य आरोही अवरोही आगमन गमन आवश्यक अनावश्यक आवाहन विसर्जन आवृत्त अनावृत आध्यात्मिक आधिभौतिक आम ऱवास आकुँचन प्रसारण आलस्य स्फूर्ति आदत्त प्रदत्त आरूढ़ अनारूढ़ आस्था अनास्था आज्ञा अवज्ञा अतिरिक्त अनतिरिक्त आवक जावक आगत अनागत आतप छाया, अनातप आवृत अनावृत अकेला साथ अनृत ऋत, तथ्य अपकार उपकार अभिमुख विमुख अबला सबला अचेत सचेत अत्र तत्र अकाम सकाम अर्पित गृहीत अकर्त्तव्य कर्त्तव्य अपराधी निर्दोष, निरपराध अभिमान निरभिमान अप्रत्यक्ष प्रत्यक्ष अपकर्ष प्रकर्ष, उत्कर्ष अप्रसन्न प्रसन्न अपव्यय मितव्यय अनुर्वरा उर्वरा अपूर्ण पूर्ण अधर्म धर्म अर्वाचीन प्राचीन आलोक अंधकार आय व्यय आमिष निरामिष आस्तिक नास्तिक इष्ट अनिष्ट इधर उधर उत्तरायण दक्षिणायन इहलोक परलोक उत्तम अधम इकट्टा अलग उपचार अपचार इच्छा अनिच्छा उर्वर ऊसर इति अथ उन्नयन अवनयन इंसाफ गैंर-इंसाफ उपयुक्त अनुपयुक्त इकहरा दुहरा ईद मुहरंम उपयोगी अनुपयोगी उष्ण शीत, शीतल इश्वर अनीश्वर, जीव ईमानदार बेईमान उदास प्रसन्न, प्रफुल्ल उचित अनुचित उदित अस्त उच्च निम्न उषा संध्या उत्कर्ष अपकर्ष उपजीव्य उपजीवी उतीर्ण अनुत्तीर्ण उपकारक अपकारक उरुकृष्ट निकृष्ट उतार चढाव उत्थान पतन उदीची प्रतीची उत्साह निरुत्साह, अनुत्साह उपजाऊ बंजर उदय अस्त उपार्जित स्वयंप्राप्त उत्पतन निपतन, अवतरण उदात्त अनुदात्त उदार अनुदार, कृपण ऊँच नीच उद्यम निरुद्यम ऊँचा नीचा उधार नकद ऊसर उपजाऊ उद्धत विनीत ऊर्ध्वमुख अधोमुख उन्नति अवनति ऊपर नीचे उन्मुख विमुख ऋणात्मक धनात्मक उन्मुलन मुलन एक अनेक उपकार अपकार एकता अनेकता उपयोग दुरुपयोग एड़ी चोटी उपर्सग प्रत्यय एकमुखी बहुमुखी एकतंत्र बहुतंत्र उपस्थिति अनुपस्थिति उतर दक्षिण एकेश्वरवाद बहुदेववाद ऐहिक पारलौकिक ऐक्य अनैक्य ऋजु कुटिल, वक्र ऐतिहासिक अनैतिहासिक ऐश्वर्य अनैश्वर्य औचित्य अनौचित्य औद्धत्य अनौद्धत्य औदार्य अनौदार्य अंतर सतत औपचारिक अनौपचारिक औदत्य अनौदात्य कड़वा मीठा कटु मघु कठिन सरल, सहज कीर्ति अपकीर्ति कृतज्ञ कृतघ्न कृत्रिम प्राकृत कृष्ण कंस’, शुक्ल, श्वेत कनिष्ठ ज्येष्ठ कपूत सपूत कृपण उदार, दानी, दाता कर्मण्य अकर्मण्य कर्कश क्रोमल, मधुर, सुशील करुण निष्करुण, अकरुण, निष्ठुर कसूरवार बेकसूर क्रय विक्रय कलुष निष्कलुष कुटिल सरल कुरूप सुरूप, सुन्दर कुसुम वज्र कोप कृपा कोमल कठोर कर्म अकर्म, निष्कर्म कपटी निष्कपट कर्मठ अकर्मण्य क्रिया प्रतिक्रिया कृश स्थूल क्रुद्ध शांत कानूनी गैरकानूनी किनारा बीच कान्त कांता कुमार्ग सुमार्ग, सन्मार्ग कुपुत्र सुपुत्र कुपुत्री सुपुत्री कंटक निष्कंटक कड़ा मुलायम, नरम कच्चा पक्वा कम अधिक, ज्यादा कमी बेशी काम आराम, निष्कत्म काला गोरा कुत्सा प्रशंसा, स्तुति कमजोर ताकतवर काबिल नाकाबिल कुकर्म सुकर्म क्रोधी अक्रोधी, प्रस्रन्न क्रेता विक्रेता क्रय विकय कायर निडर क्रोध क्षमा कठोर दयालु खरीद बिक्री खल सज्जन खद्य अखाद्य खिलना मुरझाना खीजना रीझना खंडन मंडन खरा खोटा खुशी गम खुश नाखुश, गमगीन, दुखी खुला बंद खोलना बाँधना खुशबु बदबू खुशकिस्मत बदकिस्मत खुशनसीब बदनसीब गगन धरा, पृथ्वी गत आगत गणतंत्र राजतन्त्र गमन आगमन गरल सुधा, अमृत गरीब अमीर, धनी ग्रस्त मुक्त गहरा छिछला ज्ञान अज्ञान ग्राम्य शिष्ट गुण दोष, अवगुण गुप्त प्रकट गुरु लघु, शिष्य गीला सूखा गृहस्थ सन्यासी गृही त्यागी, सन्यासी गेय अगेय गोचर अगोचर, गोतीत गरमी सरदी गौरव लाघव ग्राह्य त्याज्य गंभीर चंचल गाढा पतला, तनु गूढ़ प्रकट गलत सही गड़बड़ सही गौण प्रमुख प्रधान ग्रहण त्याग ग्रामीण शहरी गाँव शहर ग्रास मोक्ष ग्राम नगर गाड़ना उखाडना गन्दा साफ़ गुणी निर्गुणी, दोषी गद्य पद्य गोरक्षक गोभक्षक घात प्रतिधात घरेलू बाहरी, वन्य घर बाहर घटना बढना घृणा प्रेम घटाव जोड़ घटिया बढिया चढ़ाव उतार चर अचर चल अचल चाह अनचाह चिन्मय जड़, अचिन्मय
विलोम शब्द ( vilom shabd )
vilom shabd in hindi ( विलोम शब्द )
शब्द विलोम ( vilom shabd ) सपूत कपूत अंकुश निरंकुश अंगीकार अस्वीकार अंतर बाह्य अंशतः पूर्णतः अकलुष कलुष अकाल सुकाल अक्रूर क्रूर अगला पिछला अग्रज अनुज अग्राह्य ग्राह्य अग्रिम अन्तिम अचल चल अच्छा बुरा अजल निर्जल अज्ञ विज्ञ अतल वितल अति अल्प अतिवृष्टि अनावृष्टि अतुकान्त तुकान्त अथ इति अदेय देय अदोष सदोष अधम उत्तम अधर्म सध्दर्म अधिक न्यून अधुनातन पुरातन अनंत अंत अनभिज्ञ भिग अनागत आगत अनातुर आतुर अनाथ सनाथ अनाहूत आहुत अनित्य नित्य अनिष्ट इष्ट अनुकूल प्रतिकूल अनुज अग्रज अनुरक्त विरक्त अनुरक्ति विरक्ति अनुराग विराग अनुर्तीण उर्तीण अनुलोम विलोम अनैतिहासिक ऐतिहासिक अन्तरंग बहिरंग अन्धकार प्रकाश अपकार उपकार अपचार उपचार अपेक्षा उपेक्षा अपेक्षा नगद अपेक्षित अनपेक्षित अभिज्ञ अनभिज्ञ अभ्यस्त अनभ्यस्त अमर मर्त्य अमावस्या प्रूर्णिमा अमृत विष अरूचि सुरूचि अर्थ अनर्थ अर्पण ग्रह्र्ण अर्वाचीन प्राचीन अल्प अधिक अल्पकालीन दीर्घकालीन अल्पज्ञ बहुज्ञ अल्पायु दीर्घायु अवनत उन्नत अवर प्रवर अवरोह आरोह अवलम्ब निरालम्ब असली नकली अस्त उदय अस्ताचल उदयाचल अस्पृश्य स्पृश्य आकर्ष विकर्ष आकर्षण विकर्षण आगमन गमन आगामी गत आगामी विगत आग्रह दुराग्रह आचार अनाचार आच्छादित अनाछ्दित आतुर शांत आदत्त प्रदत्त आदर अनादर आदर अनादर आदर्श यथार्थ आदान प्रदान आदि अंत आद्र शुष्क आधुनिक प्राचीन आध्यात्मिक भौतिक आय व्यय आरम्भ अंत आरोह अवरोह आलस्य स्फूर्ति आवृत अनावृत आशा निराशा आशीर्वाद अभिशाप आसक्त अनाशक्त आस्था अनास्था आहार निराहार आहार अनाहार आह्वान विसर्जन इच्छा अनिच्छ। इच्छा अनिच्छा इच्छा अनिच्छ इहलोक परलोक ईर्ष्या प्रेम ईश्वर अनीश्वर उग्र सौम्य उचित अनुचित उत्कर्ष अपकर्ष उत्कृष्ट निकृष्ट उत्तम अधम उत्थान पतन उदार अनुदार उद्यमी आलसी उधार नगद उन्नति अवनति उपकार अपकार उपयुक्त अनुपयुक्त उपस्थित अनुपस्थित उपाय निरुपाय उर्वर ऊसर उषा संध्या एक अनेक एकता अनेकता एकांगी सर्वांगीण कनिष्ठ ज्येष्ठ कृतज्ञ कृतघ्न कृष स्थूल कृष्ण शुक्ल क्रय विक्रय क्षणिक शाश्वत खेद प्रसन्नता गुप्त प्रकट ग्रामीण शहरी घात प्रतिघात घृणा प्रेम छली निश्चल छूत अछूत जंगली पालतू जन्म मृत्यु जल थल ठोस तरल दयालु निर्दयी दाता याचक दिन रात दुर्लभ सुलभ धीर अधीर नख शिख निंदा स्तुति निरक्षर साक्षर नूतन पुरातन प्रत्यक्ष परोक्ष बंधन मुक्ति बालक बालिका मितव्यय अपव्यय मूक वाचाल मोक्ष बंधन मौखिक लिखित यश अपयश रक्षक भक्षक राजा रानी रात दिन रुग्ण स्वस्थ लक्षण कुलक्षण लक्षित अलक्षित लगभग पूरा लगाव हटाना लचीला कठोर लड़ना मिलना लहू पसीना वरदान अभिशाप विधवा सधवा विधि निषेध वृष्टि अनावृष्टि शयन जागरण शीत उष्ण शुभ अशुभ शुष्क आर्द्र संक्षेप विस्तार संतोष असंतोष सक्रिय निष्क्रय सगुण निर्गुण सजीव निर्जीव सज्जन दुर्जन सफल असफल सरस नीरस सुगंध दुर्गन्ध सौभाग्य दुर्भाग्य स्त्री पुरुष स्वाधीन पराधीन हर्ष शोक अँधेरा उजाला अतिवृष्टि अनावृष्टि अत्यधिक अत्यल्प अंतरंग बहिरी अंधकार प्रकाश अधिकतम न्यूनतम अंदर बाहर
विलोम शब्द ( vilom shabd )
vilom shabd ( विलोम शब्द )
शब्द विलोम पूर्णतः अंशतः कभी–कभी अक्सर खद्य अखाद्य गोचर अगोचर ग्राह्य अग्राह्य घोषित अघोषित चिन्मय अचिन्मय वितल अतल इति अथ देय अदेय सध्दर्म अधर्म अल्प अधिक चाह अनचाह अपेक्षित अनपेक्षित भिज्ञ अनभिज्ञ आसक्त अनाशक्त आस्था अनास्था नित्य अनित्य उचित अनुचित उत्तीर्ण अनुत्तीर्ण उपयुक्त अनुपयुक्त उपस्थित अनुपस्थित विरक्त अनुरक्त एकके अनेक एकता अनेकता ऐश्वर्य अनैश्वर्य बहिरंग अन्तरंग उपकार अपकार उपकार अपकार परिचित अपरिचित प्रूर्णिमा अमावस्या प्राचीन अर्वाचीन निरालम्ब अवलम्ब उदय अस्त गमन आगमन अनाहूत आहुत गाड़ना उखाड़ना निम्न उच्च चढ़ाव उतार अनुपमा उपमेय उऋण ऋण सदाचार कदाचार ज्येष्ठ कनिष्ठ सपूत कपूत बीच किनारा जाति कुजाति कोप कृपा क्षमा क्रोध शाश्वत क्षणिक क्रोध क्षमा दंड क्षमा बेचना खरीदना बंद खुला बदबू खुशबू खरा खोटा पाना गँवाना स्थिर गतिमान मुक्त ग्रस्त पल घंटा एकाग्र चंचल चमकहीन चमकदार रुखड़ा चिकना एड़ी चोटी धूप छांह कैद छूट अछूत छूत बड़ा छोटा स्थावर जंगम पालतू जंगली सरल जटिल पराजय जय सुषुप्त जाग्रत विजातीय जातीय हार जीत घटाव जोड़ कम ज्यादा तरल ठोस चढना ढलना संकोची ढीठ गठीला ढीला गठीला ढीला अतुकान्त तुकान्त ग्रहण त्याग उपयोग दुरुपयोग पास दूर करीबी दूर के ऋणात्मक धनात्मक असली नकली गण्य नगण्य उधार नगद स्वर्ग नरक चिरन्तर नश्वर काबिल नाकाबिल अनाम नाम कायर निडर कायर निडर सदय निदय उन्मीलन निमीलन उत्साह निरुत्साह उपाय निरुपाय गतिरोध निर्विरोध विधि निषेध सकाम निष्काम सक्रिय निष्क्रय बद नेक कच्चा पक्का गाढ़ा पतला मोटा पतला कुलटा पतिव्रता पदावनति पदोन्नति गद्य पद्य घाटी पर्वत ऐहिक पारलौकिक स्त्री पुरुष चोर पुलिस कुपोषण पोषण क्रिया प्रतिक्रिया अप्रभावित प्रभावित दास प्रभु भृत्य प्रभु सामान्य प्रमुख गौण प्रमुख प्रधान अवर प्रवर अवसाद प्रसाद अंत प्रारम्भ घटिया बढ़िया खुशकिस्मत बदकिस्मत अन्तरंग बहिरंग एकल बहुल घरेलू बाहरी खरीद बिक्री अच्छा बुरा भलाई बुराई चालाक बेवकूफ खगोल भूगोल खंडन मंडन खंडन मंडन खिलना मुरझाना चतुर मूर्ख जन्म मृत्यु ग्रास मोक्ष खीजना रीझना स्वस्थ रुग्ण मूक वाचाल उत्कर्ष विकर्ष एकत्र विकिरण केंद्रित विकेन्द्रित कुख्यात विख्यात कुख्यात विख्यात उन्मुख विमुख ग्राम विशिष्ट जागरण शयन गदर शांति कृष्ण शुक्ल खल सज्जन कदाचार सदाचार उद्घाटन समापन कुटिल सरल कठिनाई सरलता गंभीर सहज गड्मड सिलसिलेवार कुरूप सुंदर अकाल सुकाल कुकृति सुकृत्य कुपुत्री सुपुत्री कुमार्ग सुमार्ग कृष स्थूल
vilom shabd ( विलोम शब्द )
vilom shabd ( विलोम शब्द )
अकाल – सुकाल अपमान – सम्मान अगम – सुगम अभिमान – नम्रता अग्नि – जल अनुकूल – प्रतिकूल अज्ञ – विज्ञ अवनति – उन्नति अतिवृष्टि – अनावृष्टि लफंगा – भला शरीफ़ अथ – इति लक्षण – कुलक्षण अथ – इति अनिवार्य – वैकल्पिक अधम – उत्तम अच्छा – बुरा अधिक – न्यून लड़ाका – सद्भावी अनाथ – सनाथ अभिज्ञ – अनभिज्ञ अनुज – अग्रज लडखडाना – संभालना अनुराग – विराग लखपति – खाकपति अन्धकार – प्रकाश लक्ष्णा – अभिधा अपेक्षा – उपेक्षा अनुग्रह – विग्रह अमर – मर्त्य अवनी – अंबर अमृत – विष लकीर – बिंदु अर्थ – अनर्थ लथपथ – सूखा अर्पण – ग्रहण अल्प – अधिक अल्पायु – दीर्घायु लक्षित – अलक्षित अल्पायु – दीर्घायु सुगंध – दुर्गन्ध असली – नकली अर्वाचीन – प्राचीन अस्त – उदय अगम – सुगम आकर्ष – विकर्ष तीव्र – मंद आकर्षण – विकर्षण लड़ना – मिलना आगमन – गमन अग्रज – अनुज आगामी – गत लगातार – रुक रूककर आगामी – विगत जीवन – मरण आगामी – विगत अच्छाई – बुराई आग्रह – दुराग्रह लगाव – हटाना आचार – अनाचार जोड़ – घटाव आच्छादित – अनाच्छादित अर्जित – अनर्जित आच्छादित – अनाछ्दित तुच्छ – महान आतुर – शांत जवानी – बुढ़ापा आदत्त – प्रदत्त जंगम – स्थावर आदर – अनादर जाति – विजाति आदर्श – यथार्थ लब्ध – अनुपलब्ध आदान – प्रदान लड़ाना – मिलाना आदि – अंत लगभग – पूरा आद्र – शुष्क तुकांत – अतुकांत आधुनिक – प्राचीन अक्रुर – क्रुर आध्यात्मिक – भौतिक अगला – पिछला आय – व्यय लब्धप्रतिष्ठित – छिन्नप्रतिष्ठ आयात – निर्यात अरुचि – रुचि आरंभ – अंत अंधेरा – उजाला आरम्भ – अंत झोपडी – महल आरोह – अवरोह जीवित – मृत आलस्य – स्फूर्ति लतिका – पौधा आवृत – अनावृत तिमिर – प्रकाश आशा – निराशा अकाल – सुकाल आशीर्वाद – अभिशाप अकलुष – कलुष आश्रित – अनाश्रित अमीर – ग़रीब आसक्त – अनाशक्त अग्राह्य – ग्राह्य आस्था – अनास्था अग्रिम – अन्तिम आहार – अनाहार अंकुश – निरंकुश आहार – निराहार लघु – दीर्घ आह्वान – विसर्जन तम – ज्योति इच्छा – अनिच्छ। लक्षितार्थ – अभिधार्थ इच्छा – अनिच्छा अचल – चल इहलोक – परलोक अजल – निर्जल ईर्ष्या – प्रेम अनंत – अंत ईश्वर – अनीश्वर वृष्टि – अनावृष्टि उग्र – सौम्य अतुकान्त – तुकान्त उचित – अनुचित ज्वार – भाटा उत्कर्ष – अपकर्ष लक्ष्य – अलक्ष्य उत्कर्ष – अपकर्ष अति – अल्प उत्कृष्ट – निकृष्ट लहँगा – साड़ी उत्तम – अधम लबालब – खाली उत्तीर्ण – अनुतीर्ण अंतिम – प्रारंभिक उत्थान – पतन लगाना – हटाना उदार – अनुदार अतिवृष्टि – अनावृष्टि उद्यमी – आलसी लड़ाई – सुलह उधार – नगद लताड़ – प्यार उन्नति – अवनति अनुकूल – प्रतिकूल उपकार – अपकार अनाहूत – आहुत उपयुक्त – अनुपयुक्त अनुरक्ति – विरक्ति उपयुक्त – अनुपयुक्त अनजान – जाना पहचाना उपस्थित – अनुपस्थित लदाई – उतराई उपाय – निरुपाय अनित्य – नित्य उर्वर – ऊसर लतखोर – भला उषा – संध्या अथ – इति उषा – सौम्य अंत – प्रारंभ ऋजु – कुटिल आदि – अंत ऋणी – उऋण आगामी – गत एक – अनेक लताड़ना – थपराना एकता – अनेकता लगाव – दुराव एकांगी – सर्वांगीण अनुलोम – विलोम एकांगी – सर्वागीण आग्रह – दुराग्रह ऐश्वर्य – दारिद्य आकर्षण – विकर्षण ओखली – मूसल अनभिज्ञ – भिज्ञ ओछा – गंभीर अभिज्ञ – अनभिज्ञ ओज – ओजहीन अमृत, – अमि, (अमिय) ओजस्विता – ओजहीनता विष – जहर ओजस्वी – ओजहीन अर्पण – ग्रह्र्ण ओट – प्रकट अपेक्षा – उपेक्षा ओढ़ना – बिछाना अर्वाचीन – प्राचीन ओतप्रोत – विलग अपकार – उपकार औंधा – सीधा अनाथ – सनाथ औंधाना – सीधा करना आदर – अनादर औगत – सुगत अवलम्ब – निरालम्ब औघर – सुघर अन्तरंग – बहिरंग औचक – अक्सर अदेय – देय औचक – नियमित अंतर – बाह्य औचित्य – अनुचित्य अन्तरंग – बहिरंग औद्योगिक – अनौद्योगिक अल्प – अधिक औपचारिक – अनौपचारिक अधम – उत्तम औपचारिकता – अनौपचारिकता अवनत – उन्नत औरत – मर्द अंशतः – पूर्णतः औलाद – वालिद अल्पकालीन – दीर्घकालीन औवल – आखिर अल्पज्ञ – बहुज्ञ औहाती – विधवा अपेक्षित – अनपेक्षित कंकाल – शरीर आदान – प्रदान कंगला – खुशहाल आलस्य – स्फूर्ति कंजूस – दानी आदर्श – यथार्थ कंटक – पुष्प आय – व्यय कंठस्थ – विस्मरण आहार – निराहार कंपन – स्थिर आविर्भाव – तिरोभाव कई – एक आमिष – निरामिष कगार – मँझधार आर्द्र – शुष्क कटरा – कटरी आज़ादी – ग़ुलामी कटुक्ति – सूक्ति आशा – निराशा कटुता – मधुरता आकाश – पाताल कट्टर – उदार आश्रित – निराश्रित कठिन – सरल आरंभ – अंत कठोर – कोमल आदर – अनादर कड़वा – मीठा आयात – निर्यात कड़ा – मुलायम आना – जाना कड़ाह – कड़ाही आलस्य – फुर्ती कथन – चुप्पी आर्य – अनार्य कथ्य – अकथ्य आदि – अनादि कद्रदान – नाकद्र आस्तिक – नास्तिक कनिष्ठ – ज्येष्ठ अधुनातन – पुरातन कनिष्ठ – वरिष्ठ आवश्यक – अनावश्यक कपट – निष्कपट आनंद – शोक कपाल – पद आधुनिक – प्राचीन कपूत – सपूत उत्कर्ष – अपकर्ष कबूलना – नकारना उत्थान – पतन कम – ज्यादा आध्यात्मिक – भौतिक कमखर्च – खर्चीला इच्छा – अनिच्छा कमीना – भला इष्ट – अनिष्ट करतल – पदतल इच्छित – अनिच्छित करार – बेकरार इहलोक – परलोक करीना – बेढंग उदय – अस्त करुण – निष्ठुर उपकार – अपकार कर्ज़दार – महाजन उद्यमी – आलसी कर्ण कटु – कर्ण प्रिय उर्वर – ऊसर कर्मशाला – विश्रामशाला उधार – नक़द कर्मशील – कर्महीन उपस्थित – अनुपस्थित कलंक – निष्कलंक उत्कृष्ट – निकृष्ट कलकल – शांत उपजाऊ – बंजर कृतज्ञ – कृतघ्न ललकार – पुकार कृश – स्थूल उदार – अनुदार कृष – स्थूल अस्पृश्य – स्पृश्य कृष्ण – शुक्ल स्वीकार – अस्वीकार क्रय – विक्रय ललकारना – पुकारना क्षणिक – शाश्वत जय – पराजय क्षणिक – शास्वत सहयोग – असहयोग क्षम – अक्षम न्याय – अन्याय क्षमा – दंड समापन – उद्घाटन क्षम्य – अक्षम्य सहमति – असहमति क्षर – अक्षर निजी – सार्वजनिक क्षुद्र – महान निश्चित – अनिश्चित खेद – प्रसन्नता लघुशंका – दीर्घशंका गंधाहारक – गंधदायक ऐसा – वैसा गंधीला – सुगन्धित औपचारिक – अनौपचारिक गंभीर – सहज कृतज्ञ – कृतघ्न गँवई – शहरी क्रय – विक्रय गँवाना – पाना कमाना – खर्च करना गँवार – शहरी ,होशियार क्रूर – दयालु गजब – सामान्य उत्तर – दक्षिण गठित – अगठित ऊंचा – नीचा गठियाना – खोलना उन्नति – अवनति गठीला – ढीला उचित – अनुचित गड़ना – निकलना उत्तरार्द्ध – पूर्वार्द्ध गड़बड़ – सही एकता – अनेकता गड्मड – सिलसिलेवार एक – अनेक गणतंत्र – राजतंत्र कच्चा – पक्का गणनीय – अगणित कटु – मधुर गण्य – नगण्य क्रिया – प्रतिक्रिया गत – आगत कड़वा – मीठा गति – अगति क्रुद्ध – शान्त गतिमान – स्थिर कर्म – निष्कर्म गतिरोध – निर्विरोध कठिनाई – सरलता ग़दर – शांति कभी – कभी अक्सर गुप्त – प्रकट लचक – कठोरता ग्रामीण – शहरी अवनि, – पृथ्वी, ग्राम्य – शिष्ट उत्तीर्ण – अनुत्तीर्ण घंटा – घंटी कठिन – सरल घंटा – पल केंद्रित – विकेंद्रित घटती – बढती क़रीबी – दूर के घटाना – बढ़ाना कम – अधिक घटाव – जोड़ खेद – प्रसन्नता घटित – अघटित खिलना – मुरझाना घनिष्ठ – बहिरंग खुशी – दु:ख घनेरा – नगण्य ख़रीददार – विक्रेता घमंड – विनय ग़रीब – अमीर घमंडी – विनयी ख़रीद – बिक्री घमासान – सामान्य ख़रीदना – बेचना घाटी – पर्वत गर्म – ठंडा घात – प्रतिघात लड़की – लड़का घात – प्रतिघात गहरा – उथला घायल – दुरुस्त गन्दा – साफ़ घृणा – प्रेम लचीलापन – कड़ापन घोषित – अघोषित गुण – दोष, अवगुण चल – अचल अनिष्ट – इष्ट छली – निश्चल भू, – अम्बर, छूत – अछूत आकाश – नभ जंगली – पालतू अल्पायु – दीर्घायु जटिल – सरल अस्त – उदय जन्म – मृत्यु अदोष – सदोष जल – थल अधर्म – सध्दर्म ठोस – तरल लवलीन – अमग्न तरुण – वृद्ध अनुराग – विराग दयालु – निर्दयी अभ्यस्त – अनभ्यस्त दाता – याचक लघुता – बड़प्पन दुर्लभ – सुलभ ललचना – त्यागना धीर – अधीर अनुरक्त – विरक्त नख – शिख अमर – मर्त्य नस्वर अनश्वर – अनातुर – आतुर निंदा – प्रशंसा अतल – वितल निंदा – स्तुति लम्हा – घंटा निरक्षर – साक्षर ललाई – सफ़ेदी निर्मल – मलिन अस्ताचल – उदयाचल नूतन – पुरातन ललित – कुरूप पंडित – मूर्ख अनुज – अग्रज पक्ष – विपक्ष अवर – प्रवर पतिव्रता – कुलटा अधिक – न्यून परकीया – स्वकीया असली – नकली पूर्ण – अपूर्ण अमावस्या – प्रूर्णिमा प्रत्यक्ष – परोक्ष लचीला – कठोर प्रभु – दास अनैतिहासिक – ऐतिहासिक बंधन – मुक्ति लवण – शर्करा बाढ़ – सूखा अपचार – उपचार भद्र – अभद्र अरूचि – सुरूचि भाव – अभाव अज्ञ – विज्ञ भूत – भविष्य अर्थ – अनर्थ मनुष्यता – पशुता अतिवृष्टि – अनावृष्टि मानव – दानव अवरोह – आरोह मितव्यय – अपव्यय लय – बेलय मिथ्या – सत्य अनुपस्थिति – उपस्थिति मिलन – विछोह अनुर्तीण – उर्तीण मूक – वाचाल चिर – अचिर मोक्ष – बंधन ललकना – विलगना मौखिक – लिखित लटकना – उठना यश – अपयश लहलहाना – मुरझाना योगी – भोगी अज्ञान – ज्ञान रंगीन – रंगहीन घाटा – फ़ायदा रक्षक – भक्षक चोर – साधू रचना – विनाश ग़लत – सही रत – विरत घृणा – प्रेम रहित – सहित रात – दिन राग – विराग अनागत – आगत राजतंत्र – प्रजातंत्र घात – प्रतिघात रात – दिन लम्बोदरा – छोटा रात्री – दिवस अमृत – विष रिक्त – पूर्ण घर – बाहर रुग्ण – स्वस्थ चिरंतर – नश्वर लंबित – त्वरित हार – जीत लघु – गुरु नूतन – पुरातन लम्पट – सदाचारी सर्दी – गर्मी लम्ब – आधार हर्ष – शोक लम्बा – ठिगना हित – अहित लम्बाई – चौड़ाई हिंसा – अहिंसा लिप्त – अलिप्त निर्दोष – र्दोष लुप्त – व्यक्त नीचा – ऊंचा लेन – देन चौड़ी – संकरी, तंग लोभ – संतोष अन्धकार – प्रकाश लोभी – संतोषी चर – अचर लौकिक – अलौकिक निंदा – स्तुति लौह – स्वर्ण छोटा – बड़ा वन – मरू छूत – अछूत वरदान – अभिशाप छल – निश्छल वसंत – पतझड़ नकली – असली वाद – प्रतिवाद निर्माण – विनाश वादी – प्रतिवादी मोक्ष – बंधन वास्तविक – अवास्तविक निकट – दूर विकास – पतन प्यार – घृणा विजय – पराजय प्रेम – घृणा विदुषी – अज्ञानी भूलना – याद करना विद्या – अविद्या पसंद – नापसंद विद्वान – मूर्ख भाव – अभाव विधवा – सधवा ज्योति – तम विधि – निषेध ज्येष्ठ – कनिष्ठ विनय – अविनय पतला – मोटा विपत्ति – संपत्ति बाढ़ – सूखा विपन्न – संपन्न इच्छा – अनिच्छ। विभक्त – अविभक्त बुराई – भलाई विमुख – सन्मुख पक्ष – निष्पक्ष विरत – निरत बंधन – मुक्ति विरह – मिलन जन्म – मृत्यु विरागी – रागी मानवता – दानवता विरोध – अवरोध महात्मा – दुरात्मा विरोध – समर्थन आदि – अंत विवाद – निर्णय दिन – रात विवादास्पद – निर्विवाद प्रत्यक्ष – परोक्ष विवेक – अविवेक प्रश्न – उत्तर विशालकाय – लघुकाय जल्दी – देरी विशिष्ट – साधारण देव – दानव विशुद्ध – अशुद्ध मूक – वाचाल विशुद्ध – दूषित अनुराग – विराग विशेष – सामान्य बासी – ताजा विश्लेषण – संश्लेषण पूर्ण – अपूर्ण विश्वास – अविश्वास पतिव्रता – कुलटा विश्वास – संदेह जीवन – मरण विष – अमृत बुद्धिमता – मूर्खता विषम – सम प्रलय – सृष्टि विस्तार – संक्षेप दुराचारी – सदाचारी विस्तृत – संक्षिप्त प्रभावित – अप्रभावित विस्मरण – स्मरण परतंत्र – स्वतंत्र वीर – कायर पवित्र – अपवित्र वीरान – आबाद प्रसन्न – अप्रसन्न वृद्ध – बालक पाप – पुण्य वृद्धि – हास्र मितव्यय – अपव्यय वृष्टि – अनाविष्टि दाता – याचक वृहत – लघु प्राकृतिक – अप्राकृतिक वैतनिक – अवैतनिक पोषण – कुपोषण वैमनस्य – सौमनस्य मौखिक – लिखित व्यक्त – अव्यक्त परिचित – अपरिचित व्यय – आय प्रतिकूल – अनुकूल व्यर्थ – सार्थक पदोन्नति – पदावनति व्यष्टि – समष्टि प्रारंभ – अंत व्यावाहारिक – अव्यावाहारिक प्राचीन – नवीन / नया शकुन – अपशकुन अमृत – विष शक्तिशाली – शक्तिहीन मान – अपमान शत्रु – मित्र मित्र – शत्रु शयन – जागरण जड़ – चेतन शासक – शासित जल – थल शिव – अशिव मंगल – अमंगल शिष्य – गुरु मधुर – कटु शीत – उष्ण जागरण – निद्रा शुचि – अशुचि जड़ – चेतन शुभ – अशुभ जेय – अजेय शुभ – तरल मिथ्या – सत्य शुष्क – आर्द्र छांह – धूप शोषण – पोषण जटिल – सरस श्रध्दा – अश्रधा मेहनती – आलसी / कामचोर श्रव्य – दृश्य निरक्षर – साक्षर श्रांत – अश्रांत प्रवेश – निकास श्रीगणेश – इतिश्री महंगा – सस्ता श्वेत – श्याम दयालु – निर्दयी संकल्प – विकल्प विधवा – सधवा संकीर्ण – उदार धूप – छाँव संकीर्ण – उदार सुविधा – असुविधा संकोच – असंकोच सजीव – निर्जीव संक्षेप – विस्तार लटपट – सही संग – असंग साकार – निराकार संगठन – विघटन शुष्क – आर्द्र संगत – असंगत मंजूर – नामंजूर संग्रह – त्याग शुभ – अशुभ संत – असंत तपन – ठंडक संतुष्ट – असंतुष्ट मुमकिन – नामुमकिन संतोष – असंतोष जल – स्थल संतोष – संतोष रोज़गार – बेरोज़गा संधि – विग्रह वरदान – अभिशाप संयोग – वियोग विनम्रता – घमंड संश्लिष्ट – विश्लिष्ट दुर्लभ – सुलभ सकाम – निष्काम विस्तृत – संक्षिप्त सक्रिय – निष्क्रय जाग्रत – सुप्त सखा – शत्रु स्वाधीन – पराधीन सगुण – निर्गुण लहू – पसीना सच – झूठ संतुलन – असंतुलन सचेत – अचेत रुग्ण – स्वस्थ सच्चरित – दुश्चरित रक्षक – भक्षक सजल – निर्जल राजा – रंक सजीव – निर्जीव लजीला – निर्लज्ज सज्जन – दुर्जन जागृति – सुषुप्ति सत – असत योग्य – अयोग्य सत्कार – तिरस्कार श्रम – विश्राम सत्य – असत्य सुबह – शाम सदय – निर्दय सरकारी – ग़ैरसरकारी सदाचार – दुराचार स्वीकृत – अस्वीकृत सदाचारी – कदाचारी सौभाग्य – दुर्भाग्य सदाशय – दुराशय देशी – परदेशी सद्वृत – दुवृत स्वस्थ – अस्वस्थ सन्मार्ग – कुमार्ग सक्रिय – निष्क्रय सपूत – कपूत धीरे – तेज़ सफल – असफल ज्योतिर्मय – तमोमय सफल – विफल रात – दिन सबाध – निर्बाध शीत – उष्ण सभय – निर्भय संभव – असंभव सभ्यता – बर्बरता मृत्यु – जन्म सम – विषम यश – अपयश समस्या – समाधान स्थाई – अस्थायी समाज – व्यक्ति धनी – ग़रीब, निर्धन समास – व्यास झूठ – सच सम्पद – विपद ठोस – तरल सम्बद्ध – असम्बद्ध विषम – सम सरल – क्लिष्ट शोर – शांन्ति सरस – नीरस लयात्मक – अलायात्मक सर्द – गर्म युद्ध – शांति सवीकार – निर्विकार स्वतंत्रता – दासता ससीम – असीम धर्म – अधर्म सहज – कठिन साक्षर – निरक्षर सहयोगी – प्रतियोगी रात्रि – दिवस सांगत – असंगत तकलीफ़ – आराम साकार – निराकार संतोष – असंतोष साक्षर – निरक्षर श्रोता – वक्ता सात्विक – तामसिक सरस – नीरस साधु – असाधु सम्मान – अपमान, अनादर सापेक्ष – निरपेक्ष स्वतंत्र – परतंत्र सामायिक – असामयिक विजय – पराजय सामिष – निरामिष अथ – इति सार्थक – निरर्थक सज्जन – दुर्जन साहस – साहसहीन सुपुत्र – कुपुत्र साहसी – कायर विश्वास – अविश्वास सित – असित रुचि – अरुचि सुकर – दुष्कर राग – द्वेष सुकर्म – कुकर्म विकास – ह्रास सुकृति – दुष्कृति सस्ता – महंगा सुख – दुःख श्वेत – श्याम सुगंध – दुर्गन्ध लज्जित – बेशर्म सुगम – दुर्गम नक़द – उधार सुदूर – अदूर सुरक्षित – असुरक्षित सुधा – गरल व्यवस्था – अव्यवस्था सुन्दर – कुरूप शयन – जागरण सुपथ – कुपथ सच – झूठ सुपरिणाम – दुष्परिणाम सगुण – निर्गुण सुपात्र – कुपात्र सुखान्त – दुखांत सुबह – शाम संतुलित – असंतुलित सुबुद्धि – कुबुद्धि सावधानी – असावधानी सुभग – दुर्भग नियमित – अनियमित सुमति – कुमति सूर्योदय – सूर्यास्त सुर – असुर सुजन – दुर्जन सुरक्षित – असुरक्षित व्यावहारिक – अव्यावहारिक सुलझाव – उलझाव सुमति – कुमति सुलभ – दुर्लभ स्वीकार – अस्वीकार सुविधा – असुविधा विकसित – अविकसित सुशील – दुशील सुन्दर – बदसूरत, कुरूप सुसंगति – कुसंगति संक्षेप – विस्तार सुस्त – चुस्त विशुद्ध – दूषित सूक्षम – स्थूल धीर – अधीर सूक्ष्म – स्थूल अन्धकार – प्रकाश सूना – भरा सक्षम – अक्षम सृष्टि – संहार विधि – निषेध सौन्दर्य – कुरूपता स्वर्ग – नरक सौभाग्य – दुर्भाग्य लरजना – थिरना स्थावर – जंगम डरपोक – निड़र स्थूल – सूक्ष्म सुर – असुर स्पष्ट – अस्पष्ट विरोध – समर्थन स्पृश्य – अस्पृश्य वसंत – पतझड़ स्वकीया – परकीय तुच्छ – महान स्वच्छ – मलिन सफल – असफल स्वजाति – विजाती विश्वनीय – अविश्वनीय स्वदेश – विदेश विशिष्ट – सामान्य / साधारण स्वधर्म – विधर्म विद्वान – मूर्ख स्वाधीन – पराधीन लग्न – कुलग्न स्वाभाविक – अस्वाभाविक स्तुति – निंदा स्वामी – सेवक लाभ – हानि स्वीकृति – अस्वीकृति स्वदेश – विदेश हर्ष – शोक जन्म – मरण हस्व – दीर्घ सुख – दुख हार – जीत सघन – विरल हास्य – रुदन अल्पायु – दीर्घायु हिंसा – अहिंसा सहायक – बाधक हित – अहित सहमत – असहमत
विलोम शब्द इन हिंदी ( vilom shabd in hindi )
विलोम शब्द इन हिंदी ( vilom shabd in hindi )
ब्द विलोम शब्द बुरा अच्छा वृष्टि अनावृष्टि बहिरंग अन्तरंग मान अपमान यश अपयश मितव्यय अपव्यय भद्र अभद्र भाव अभाव वरदान अभिशाप भेद अभेद भोग्य अभोग्य बाह्य अभ्यन्तर मंगल अमंगल मर्त्य अमर मानक अमानक मसृण अमानवीय विष अमृत लिखित अलिखित लिप्त अलिप्त लौकिक अलौकिक विसर्जन अवगाहन विश्वास अविश्वास वैतनिक अवैतनिक विकर्ष आकर्ष भौतिक आध्यात्मिक मेहनती आलसी विषाद आहद विनीत उद्धत वक्र ऋजु मधुर कटु मृदुल कठोर मीठा कड़ुवा यथार्थ कल्पित वीर कायर विख्यात कुख्यात रूपवान् कुरूप विक्रय क्रय विशालकाय क्षीणकाय भूगोल खगोल लघु गुरु बढ़िया घटिया राजतन्त्र जनतन्त्र मरण जीवन मृत जीवित वृद्ध तरुण मनुज दनुज भिखारी दाता मानव दानव मानवता दानवता रात दिन रात्रि दिवस महात्मा दुरात्मा विशुद्ध दूषित लेन देन भूलोक द्युलोक राग द्वेष रचना ध्वंस लायक नालायक विरत निरत भय निर्भय मलिन निर्मल विनाश निर्माण विवाद निर्विवाद विधि निषेध फल निष्फल मुनाफा नुकसान फायदा नुकसान बद नेक मालिक नौकर वसंत पतझर विजय पराजय वन्य पालित माता पिता रिक्त पूर्ण मुख पृष्ठ वादी प्रतिवादी बैर प्रीति मोक्ष बंधन भला बुरा रंगीन बेरंग रक्षक भक्षक बुराई भलाई भूत भविष्य योगी भोगी वन मरु वियोग मिलन विरह मिलन फूलना मुरझाना विद्वान मूर्ख फूट मेल भोगी योगी राजा रंक राम रावण मृदुल रुक्ष वृहत लघु विशालकाय लघुकाय मौखिक लिखित मूक वाचाल योग वियोग रत विरत मिलन विरह रागी विरागी लुप्त व्यक्त मित्र शत्रु विकीर्ण संकीर्ण विस्तृत संक्षिप्त वियोग संयोग विश्लेषण संश्लेषण मिथ्या सत्य विधवा सधवा विषम सम विरोध समर्थन विपत्ति सम्पत्ति विपद सम्पद विपन्न सम्पन्न विमुख सम्मुख वक्र सरल विसर्जन सर्जन विशिष्ट साधारण विशिष्ठ साधारण विशेष सामान्य बाढ़ सूखा बाढ़ग्रस्त सूखाग्रस्त लौह स्वर्ण रुग्ण स्वस्थ बहिष्कार स्वीकार भारी हल्का लाभ हानि विकास ह्रास वृद्धि ह्रास
विलोम शब्द